Μιλήστε μου για την σχολή της Compania Flamenca Sentimientos την οποία διατηρείτε στα Εξάρχεια από το 2006.
H Compania Flamenca Sentimientos είναι ένας πολύ δραστήριος φορέας εκπαίδευσης και διάδοσης της αυθεντικής μορφής της τέχνης του flamenco στην Ελλάδα, ιδρύθηκε το 2006 και εδρεύει στην Αθήνα, έχοντας άμεση συνεργασία με αντίστοιχους σημαντικούς φορείς της Ανδαλουσίας. Εκτός της βασικής εκπαίδευσης στην σχολή (Τζαβέλλα 25-Εξάρχεια), διδάσκω σε όλη την Ελλάδα σε σχολές χορού οι οποίες επιθυμούν να προσθέσουν στο εβδομαδιαίο τους πρόγραμμα την τέχνη του flamenco. Παράλληλα διοργανώνουμε σεμινάρια χορού και τραγουδιού flamenco με πολύ μεγάλα ονόματα της τέχνης όπως Carmela Greco, Joaquin Grilo, Vicente Gelo, Sara Salado, Raul Ortega κλπ. Προσκαλέσαμε για πρώτη φορά να διδάξει στην Ελλάδα ο μαέστρος Antonio Canales το 2013, τον καλέσαμε ξανά το 2014 και τώρα επισφραγίζουμε την συνεργασία μας έχοντας τον ως επίτιμο καθηγητή στην κομπανία μας φέτος και αναλαμβάνουμε την παραγωγή του Διεθνούς Φεστιβάλ Flamenco Puro στην Αθήνα.
Ποιες δυσκολίες ως προς την λειτουργία της αντιμετωπίσατε αυτά τα 11 χρόνια;
’Όταν αποφάσισα να ιδρύσω την κομπανία, αποφάσισα να χαράξω μια πιο μοναχική πορεία στον καλλιτεχνικό ελληνικό χώρο διότι αντιλήφθηκα ότι ο τρόπος σκέψης και αντίληψης μου ήταν διαφορετικός από αυτόν που επικρατούσε τότε ή και ίσως επικρατεί ακόμα. Ήθελα να είμαι συγκεντρωμένη στην φιλοσοφία που διδάχθηκα στην Ισπανία, στον τρόπο που με δίδαξαν οι σπουδαίοι μου δάσκαλοι Mario Maya και Manolo Marin να αντιλαμβάνομαι την τέχνη. Στην αρχή, αυτό με δυσκόλεψε λίγο αλλά ήμουν προετοιμασμένη. Ήξερα ότι είμαι στον σωστό δρόμο και πάντα συνέχιζα την πορεία μου συγκεντρωμένη στο όραμα μου. Έβλεπα τις δυσκολίες μπροστά μου και ήξερα πώς να τις διαχειριστώ. Ποτέ όμως δεν έφευγα από τον στόχο να αγαπάω τους μαθητές μου και να τους διδάσκω σωστά. Πάντα είχα αυτούς στο μυαλό μου σε κάθε δυσκολία, οικονομική ή προσωπική. Είχα, έχω και θα έχω πάντα μέσα μου αυτό το συναίσθημα ευθύνης απέναντί τους γιατί νιώθω να με χρειάζονται στην πορεία τους. Οπότε, όλες οι λύσεις στα προβλήματα βρισκόντουσαν εύκολα μέσα από αυτό το συναίσθημα. Και νιώθω δυνατή και ικανή να αντιμετωπίσω και τις δυσκολίες που θα έρθουν.... Η κομπανία θα με έχει πάντα στην πρώτη γραμμή και για τα άσχημα που ίσως μας ξαναφέρει η ζωή για να μας δοκιμάσει αλλά και για τα πανέμορφα γεγονότα που έρχονται! Νιώθω περήφανη και πολύ τυχερή που ακολούθησα τον δικό μου δρόμο και που έχω αφιερώσει την ζωή μου στο φλαμένκο! Δεν το αλλάζω με τίποτα!
Πώς προέκυψε η συνεργασία σας με τον θρυλικό Ανδαλουσιανό χορευτή Antonio Canales;
To 2013 είχα χορέψει στο θέατρο Badminton με τον χορευτή Raul Ortega και την τραγουδίστρια Sara Salado οι οποίοι συνεργαζόντουσαν με τον Antonio Canales στην κομπανία του. Ο Raul, αφού είδε το επίπεδο των μαθητριών μου στην σχολή, με παρότρυνε να επικοινωνήσω μαζί του λέγοντας μου ότι ο Antonio Canales στηρίζει πάντα τους νέους καλλιτέχνες και ότι θα ήταν πολύ καλή ιδέα να τον φιλοξενήσω στην σχολή για ένα σεμινάριο. Όταν του έστειλα το πρώτο μήνυμα, έκανε αρκετές μέρες να μου απαντήσει. Περιττό να σας πω, ότι όταν μου απάντησε θετικά, ήταν από τα ωραιότερα δώρα που μου έχει κάνει η ζωή, καθώς από την αρχή του ταξιδιού μου στον κόσμο του φλαμένκο, είμαι μεγάλη θαυμάστρια του και τον μελετάω όλα αυτά τα 24 χρόνια ασχολίας μου.
Ακολουθείτε συγκεκριμένες τεχνικές σε ό,τι αφορά την διδασκαλία σας;
Ακολουθώ τον τρόπο που διδάχθηκα εγώ από αυτούς τους μυθικούς δασκάλους που ανέφερα παραπάνω.... Από το πρώτο κιόλας μάθημα ο μαθητής πρέπει να σκέφτεται ως ανερχόμενος χορευτής.... Έτσι μόνο θα μπορέσει να καταλάβει γιατί θα πρέπει να παρακολουθήσει την σκληρή τεχνική και κινησιολογική εκπαίδευση αλλά και γιατί είναι απαραίτητο να ασχοληθεί ισάξια και με την προσωπική του έκφραση και ερμηνεία των ρυθμών του φλαμένκο ανάλογα της ιδιοσυγκρασίας του. Στο flamenco puro, ο στόχος είναι ο χορευτής να μπορέσει να αυτοσχεδιάσει στην σκηνή. Για να συμβεί αυτό, πρέπει από την αρχή, να του εμπνεύσουμε εμείς οι δάσκαλοι την αυτοπεποίθηση και την πειθαρχία και να επιμείνουμε στην διαμόρφωση της προσωπικής του ερμηνευτικής απόδοσης. Τα πρώτα τρία χρόνια είναι η περίοδος των πληροφοριών σχετικά με την ανάλυση και την δομή των χορογραφιών, της τεχνικής και κινησιολογικής βελτίωσης, της ένταξης στην κουλτούρα μέσω της διδασκαλίας των τραγουδιών και της διδασκαλικής υποστήριξης σε ότι αφορά την συναισθηματική απεμπλοκή. Στην πορεία, παροτρύνω τους μαθητές να αρχίσουν να χορογραφούν και να συνθέτουν δικά τους κομμάτια μέχρι να νιώσουν έτοιμοι να συνθέσουν την δική τους χορογραφία. Η εμπειρία της χορογράφησης και της σύνθεσης τους φέρνει όλο και πιο κοντά στον αυτοσχεδιασμό ενώ παράλληλα συνεχίζουν να βελτιώνουν την τεχνική τους. Για να μπορέσουν να έχουν βιωματική εμπειρία σε ότι αφορά την τέχνη του flamenco, από τον πρώτο κιόλας χρόνο λειτουργίας της σχολής μας, διοργανώνουμε κάθε χρόνο εκπαιδευτικό ταξίδι στην πόλη Jerez de la Frontera στην Ανδαλουσία, στην γενέτειρα πόλη της τέχνης βάσει των ιστορικών. Εκεί οι μαθητές μας, βιώνουν και νιώθουν όλα αυτά για τα οποία έχουμε μιλήσει στην τάξη. Βλέπουν πόσο σημαντική είναι η αλληλεπίδραση με τους μουσικούς, εκτιμούν την αυθεντικότητα, εμπνέονται και αποκτούν σημαντικά ερεθίσματα που στην πορεία τους διαμορφώνουν ως καλλιτέχνες. Η διδασκαλία είναι το πάθος μου και οι μαθητές μου είναι η δική μου οικογένεια. Η πορεία τους είναι και δική μου ευθύνη. Νιώθω ότι είναι χρέος μου να τους δώσω γερές βάσεις και γνώση ώστε να ανοίξουν τα φτερά τους αργότερα και να έχουν αυτοπεποίθηση και αγάπη για την τέχνη. Η τέχνη του flamenco δεν είναι μόνο βήματα. Και το duende δεν είναι μύθος.... Υπάρχει... και χωρίς duende δεν υπάρχει flamenco.
Πείτε μου λίγα λόγια για το φετινό πρόγραμμα της σχολής.
Φέτος είναι η χρονιά μας! Είναι σπουδαίο γεγονός ότι ο Antonio Canales θα διδάσκει στην σχολή μας.... ακόμα δεν μπορώ να τα πιστέψω... μου φαίνεται σαν όνειρο... Όσοι γνωρίζουν από υψηλής ποιότητας flamenco, με καταλαβαίνουν! Κάθε δύο μήνες λοιπόν, ξεκινώντας τον Οκτώβριο, ο θρυλικός αυτός χορευτής που μαγεύει το κοινό του παγκοσμίως επί σαράντα συνεχόμενα έτη, θα διδάσκει στην σχολή μας εξελικτικά. Η διδασκαλία του απευθύνεται σε μαθητές μεσαίου και προχωρημένου επιπέδου. Στον ενδιάμεσο χρόνο των διδασκαλιών του, θα συντονίζω την μελέτη της ύλης του και θα προπονώ τους μαθητές βασίζοντας την διδασκαλία μου στις οδηγίες του, έτσι ώστε όταν επιστρέφει να μας βρίσκει έτοιμους και να προχωράμε παρακάτω. Παράλληλα στην σχολή μας υπάρχουν τέσσερα τμήματα αρχαρίων για όσους επιθυμούν να ξεκινήσουν από το μηδέν την εκπαίδευση τους. Ο Antonio Canales θα διδάσκει στην σχολή μας τον Οκτώβριο, τον Δεκέμβριο, τον Φεβρουάριο, τον Απρίλιο και τον Ιούνιο. Τμήματα μελέτης μεσαίο και προχωρημένο και τμήματα αρχαρίων λειτουργούν καθημερινά. Σε όλα τα τμήματα διδάσκω εγώ και η βοηθός μου, η ανερχόμενη χορεύτρια και μαθήτριά μου η Ζωή Πολυκαρπίδου.
Πώς είναι ο Canales ως άνθρωπος;
Είναι ένας σοφός, ευαίσθητος, καλόκαρδος και δοτικός άνθρωπος! Είναι ακριβώς αυτό που εκπέμπει όταν χορεύει.... Θυμώνει με την κοινωνική αδικία, απεχθάνεται τους επιφανειακούς ανθρώπους και βοηθάει τους ανθρώπους που θεωρεί ότι αντιλαμβάνονται την τέχνη με σεβασμό και ταπεινότητα. Είναι αυθεντικός, δεν λέει ψέματα, δεν του αρέσει τίποτα ψεύτικο... είναι ο εαυτός του, δεν ασκεί κριτική και δεν τον ενδιαφέρει η κριτική.... Τον θαύμαζα πολύ ως καλλιτέχνη και όσο τον γνωρίζω στην καθημερινότητα του νιώθω πολύ τυχερή, ευλογημένη, που μπορώ να τον έχω μέντορα μου, να τον συμβουλεύομαι για όλα, να μου εξηγεί τις αντιδράσεις των ανθρώπων, να με διδάσκει για την τέχνη.... Να με διδάσκει για την ζωή... Είναι ό,τι χρειαζόμασταν στην Ελλάδα... υψηλή τέχνη... για να δυναμώσουν οι ψυχές μας!
Ετοιμάζετε ένα διεθνές φεστιβάλ στην Αθήνα που θα λάβει χώρα τον Φεβρουάριο .Τι ακριβώς θα δούμε;
Θα δούμε ομάδες χορού και ρεσιτάλ τραγουδιού flamenco puro από άλλες χώρες αλλά και από την Ελλάδα, θα έχουμε έκθεση φωτογραφίας και ζωγραφικής, θα έχουμε καλεσμένο ιστορικό της τέχνης του flamenco ο οποίος θα μας διδάξει την ιστορία της υπέροχης αυτής τέχνης, θα έχουμε την ομάδα Flamencura, η οποίοι ασχολούνται με την ψυχανάλυση μέσω των ρυθμών του flamenco, θεματικό bazzar και φυσικά θα απολαύσουμε τον Antonio Canales σε δύο παραστάσεις μαζί με το συγκρότημα του και με μία συνεργασία έκπληξη που θα σας την ανακοινώσουμε αργότερα. Αυτό το φεστιβάλ το οργανώνω μόνη μου, χρησιμοποιώντας τις συμβουλές και την καθοδήγηση του μαέστρου και σας χρειάζομαι όλους δίπλα μου σε αυτήν την τεράστια προσπάθεια.
Από ποια ηλικία μπορεί να ασχοληθεί κανείς με το flamenco;
Κατά την γνώμη μου, για να μπορέσει ο μαθητής να αφομοιώσει σωστά τις πληροφορίες, θα πρέπει να μην είναι μικρότερος των 12 ετών. Και αυτό γιατί θέλω να νιώθω ότι ο μαθητής καταλαβαίνει και ξέρει τι χορεύει... ένα μικρότερο παιδί ίσως δυσκολευτεί να διαχειριστεί όλες αυτές τις πληροφορίες και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να χορεύει χωρίς θεωρητικές γνώσεις κάτι το οποίο το βρίσκω ανούσιο.... Ο σημαντικότερος όμως λόγος είναι η αποφυγή τραυματισμών ... ένα μικρότερο των δώδεκα ετών παιδί, έχει πολύ ευαίσθητο σκελετό και μυϊκό σύστημα. Οπότε, προτείνω, τα παιδιά στην νηπιακή ηλικία να γράφονται στο κλασσικό μπαλέτο και στα δώδεκα να μπαίνουν στον κόσμο του flamenco.... ο τέλειος συνδυασμός για το σώμα τους και την ψυχή τους.
Τι σας ώθησε να ασχοληθείτε με την τέχνη του flamenco;
Η μαγική του δύναμη με ώθησε! Η ρυθμικότητα του, η εκφραστικότητα, η αμεσότητα... η αλήθεια του! Στο flamenco απαιτείται να είσαι ο εαυτός σου... να αποδίδεις από ψυχής και να χρησιμοποιείς την χορευτική τεχνική σου κατάρτιση ως μέσο επικοινωνίας με το κοινό... κάθε ήχος που προέρχεται από τα πόδια σου, κάθε σου κίνηση κάθε σου βλέμμα, πρέπει να περιγράφει την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία σου... δεν μιμείσαι, δεν αντιγράφεις... είσαι εσύ! Η τέχνη του flamenco γεννήθηκε από τους τσιγγάνους και διδάσκει την ελευθερία. Για να νιώθεις ελεύθερος χρειάζεται να αποδεχτείς τον εαυτό σου. Μόνο έτσι μπορείς να εκτεθείς στην σκηνή και να συνομιλήσεις μέσω της τέχνης με τους θεατές... να τους παρουσιάσεις την δική σου οπτική γωνία και την δική σου φιλοσοφία για την ζωή. Αυτό ακριβώς είχα κι εγώ ανάγκη όταν ξεκίνησα στα 19 μου... να ξεπεράσω τα τεχνικά όρια των άλλων ειδών χορού με τους οποίους είχα ασχοληθεί και να ξεπεράσω και τα όρια που μου έβαζε ο εαυτός μου... η δύναμη της τέχνης του flamenco με έκανε καλύτερη χορεύτρια, με δυνάμωσε ως άνθρωπο, με δίδαξε την αγάπη και με έκανε να ψάχνω την αλήθεια μέσα μου, στην τέχνη και στην ζωή.
Επόμενα καλλιτεχνικά σχέδια;
Είναι προγραμματισμένο για τον Ιούλιο να επιστρέψω στο Σίδνεϋ στην Αυστραλία για διδασκαλία δύο εβδομάδων στην σχολή Pasion Flamenco Dance Studio και μία εμφάνιση ως guest στην παράσταση flamenco που διοργανώνει. Είναι μία συνεργασία που ξεκίνησε τον Αύγουστο που μας πέρασε, ήμουν εκεί και δίδασκα για έναν μήνα. Είμαι πολύ περήφανη για αυτήν την συνεργασία, νιώθω ευλογημένη που προέκυψε... βρήκα μια ομάδα μαθητών που διψούν για γνώση και έμπνευση γιατί βρίσκονται πολύ μακριά από την κουλτούρα της μεσογείου ουσιαστικά. Δούλεψα αρκετά μαζί τους, τους έδωσα χορογραφίες μου και ανυπομονώ να τους ξαναδώ στο εκπαιδευτικό μας ταξίδι στο Jerez ! Θα έρθει όλη η ομάδα από την Αυστραλία μαζί μας και θα έχουμε την ευκαιρία, πριν πάω τον Ιούλιο, να τους διδάξω εκεί. Μέχρι στιγμής, έτσι έχουμε οργανώσει την σεζόν μας 2017-2018. Για οτιδήποτε άλλο προκύψει, θα σας ενημερώσουμε με μεγάλη μας χαρά!
