Παναγιώτης Κελάνδριας. Η μουσική, τα τραγούδια, η θέση του μουσικού και του ακαδημαϊκού στο δύσκολο σήμερα

Lead: Με μια ενδιαφέρουσα πορεία στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι, με τα μουσικά σχήματα «Μικρόκοσμοι» και «Αθιβολές» με σημαντικές εμφανίσεις ανά την Ελλάδα, live εμφανίσεις σε μεγάλες μουσικές σκηνές της Αθήνας (« Σφίγγα», «Γυάλινο Μουσικό Θέατρο»),

τέσσερις δισκογραφικές δουλειές : «

»,

«

»,

«

»,

«

»,

συνεργασίες με αξιόλογους ερμηνευτές, στιχουργούς και καταξιωμένους μουσικούς. Διακρίσεις σε διαγωνισμούς όπως με το τραγούδι

«

»

της ποιήτριας Μαρία Παπαδάκη, το οποίο μελοποιήσε. Μουσική και τραγούδια για θεατρικές παραστάσεις. Ερμηνευτής, ενορχηστρωτής, στιχουργός, συνθέτης, κιθαρίστας. Μουσικός και ακαδημαϊκός, Καθηγητής στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου Πολύπλευρος, πολυτάλαντος, χαρισματικός ερμηνευτής από την Κέρκυρα. Πριν δυο εβδομάδες κυκλοφόρησε το τραγούδι

«

».

Στη συνέντευξη που ακολουθεί μας μιλάει για την νέα του δουλειά, τη μουσική του διαδρομή, και ως εκπαιδευτικός μας δίνει μια σαφή εικόνα της εκπαιδευτικής κοινότητα και των αντιξοοτήτων που αντιμετωπίζουν σήμερα μαθητές και καθηγητές λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών και όχι μόνο.

Επιμέλεια Ελευθερία Καμπούρογλου

«Αυτό το λίγο» είναι ο τίτλος του ολοκαίνουριου σας single που κυκλοφόρησε από την ψηφιακή πλατφόρμα του bandcamp. Μια δυναμική crossover μπαλάντα. Μιλήστε μας για την ιδέα και την υλοποίηση της συγκεκριμένης δουλειάς.
Το τραγούδι αυτό το έγραψα πριν από δύο σχεδόν χρόνια, όταν δούλευα έναν δίσκο σε λόγια της Μαρίας Παπαδάκη και είχαμε αποφασίσει να το κυκλοφορήσουμε τότε ως προάγγελο της δισκογραφικής μας δουλειάς που εξελισσόταν. Η δουλειά αυτή πήγε πίσω για διάφορους λόγους και το συγκεκριμένο τραγούδι, ενορχηστρωμένο ήδη από την Αρετή Κοκκίνου και ερμηνευμένο από την Έρρικα Πατρικίου, αν και έτοιμο να κυκλοφορήσει, έμεινε στο συρτάρι μέχρι πρόσφατα. Παρόλο που τους τελευταίους μήνες ασχολούμαι κυρίως με την προώθηση και την προβολή της τελευταίας μου δισκογραφικής δουλειάς (Ορίζοντες) αποφάσισα να το κυκλοφορήσω, σκεπτόμενος πως αφού έχει ολοκληρωθεί είναι κρίμα να μένει αναξιοποίητο.

Ποια η συνεισφορά και η μουσική ταυτότητα των συντελεστών της;
Έχω την τύχη να συνεργάζομαι με εξαιρετικούς μουσικούς αλλά, πάνω απ’ όλα, καταπληκτικούς ανθρώπους που συμβαίνει να αγαπάνε τη δουλειά μου με αποτέλεσμα να μην κάνουν απλώς μια διεκπεραιωτική ηχογράφηση, αλλά να καταθέτουν την ψυχή τους κάθε φορά. Στο συγκεκριμένο τραγούδι έπαιξαν ο Σωκράτης Γανιάρης τύμπανα, ο Απόστολος Καλτσάς μπάσο, ο Σταύρος Παργινός τσέλο, η Αρετή Κοκκίνου ηλεκτρική κιθάρα και ο Ιωσήφ Χιδίρογλου πιάνο. Ο Ιωσήφ επιμελήθηκε επίσης τις ηχογραφήσεις και τη μίξη, ενώ το mastering έγινε από τον Θύμιο Παπαδόπουλο. Η Αρετή - όπως είπα παραπάνω - έκανε και την ενορχήστρωση, ενώ τέλος η Έρρικα Πατρικίου το ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο. Η δουλειά και οι συνεργασίες της μέχρι τώρα μιλάνε από μόνες τους. Όλοι οι παραπάνω συντελεστές είναι πασίγνωστοι στο χώρο, ο καθένας έχει ήδη αφήσει το δικό του σημαντικό αποτύπωμα οπότε δεν νομίζω ότι είναι ανάγκη να πω περισσότερα. Θα χρειαζόμουν πολλές σελίδες για να γράψω για τον καθένα από αυτούς. Θέλω όμως να τους ευχαριστήσω όλους για μια ακόμα φορά για την αγάπη που δείχνουν στη δουλειά μου και που με τιμάνε με τη φιλία τους.

Πώς ανταποκρίθηκε το κοινό σας;
Όσοι το έχουν ακούσει μέχρι τώρα έχουν ανταποκριθεί θετικά θα έλεγα, κρίνοντας από τα σχόλια στο YouTube και στο facebook. Βέβαια είναι πολύ νωρίς ακόμα για να έχω πιο ολοκληρωμένη εικόνα, δεν είναι πάνω από δύο εβδομάδες που έχει κυκλοφορήσει το τραγούδι. Ελπίζω να το αγαπήσουν και οι ραδιοφωνικοί παραγωγοί και να το προβάλουν ώστε ν’ ακουστεί περισσότερο γιατί από εκεί ξεκινάνε όλα. Καλό το YouTube και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά δεν φτάνουν για να βρει το δρόμο του προς το κοινό ένα τραγούδι και προσωπικά, δεν υπολογίζω τα like ως μέτρο αποδοχής. Αρκετοί σου κάνουν like επειδή συμβαίνει να σε συμπαθούν ή να σε εκτιμούν χωρίς όμως να ακούσουν το τραγούδι που ποστάρεις.

Πρόκειται για μια μπαλάντα με νοσταλγικό ήχο που συνάδει με την ψυχολογία και τη διάθεση μας, δεδομένων των συνθηκών;

Φαντάζομαι πως ναι. Συχνά αναρωτιέμαι κι εγώ κατά πόσο αυτή την εποχή ένα νοσταλγικό τραγούδι έχει λόγο ύπαρξης. Αν κρίνω όμως από τα σχόλια που διαβάζω, όχι μόνο κάτω από τις δικές μου αναρτήσεις αλλά και σε αναρτήσεις άλλων τραγουδοποιών που βγάζουν τέτοια τραγούδια, φαίνεται ότι ο κόσμος τα έχει ανάγκη, ίσως και περισσότερο απ’ όσο παλιότερα δεδομένης της αδυναμίας να επικοινωνήσει άμεσα με τους καλλιτέχνες όπως γινόταν την εποχή των συναυλιών και των live. Έχω την αίσθηση ότι τέτοια τραγούδια βοηθάνε τον κόσμο να αποφορτιστεί, έστω και για λίγο. Αλλά κι αυτό το λίγο είναι σημαντικό στις μέρες μας.

Ποιες είναι οι καλλιτεχνικές συνθήκες μέσα στις οποίες δημιουργείτε; Πόσο επηρεάζουν έναν καλλιτέχνη οι κοινωνικές σταθερές ή αστάθειες;

Εξαρτάται από τον καλλιτέχνη και το πώς αντιλαμβάνεται το ρόλο του μέσα στις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες που του έλαχαν να ζήσει. Κανείς δεν δημιουργεί σε συνθήκες εργαστηρίου. Όμως δεν ερμηνεύουν όλοι με τον ίδιο τρόπο τις καταστάσεις ούτε έχουν όλοι τις ίδιες ανάγκες. Πιστεύω ότι ο καθένας επηρεάζεται διαφορετικά ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και τις κοινωνικές του ευαισθησίες. Οι συνθήκες μέσα στις οποίες δημιουργούμε δεν είναι καλές. Ποτέ δεν ήταν ιδανικές, πόσο μάλλον τώρα που ο εγκλεισμός έχει οδηγήσει εκατοντάδες χιλιάδες συνανθρώπους μας σε απόγνωση. Η δημιουργία για έναν καλλιτέχνη μπορεί να είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, στην ουσία όμως δημιουργούμε για να μοιραστούμε αυτό που έχουμε μέσα μας. Ε, δεν έχουμε όλοι τα ίδια πράγματα μέσα μας. Σε ό,τι με αφορά, αυτό που θέλω μέσα από τα τραγούδια μου είναι να δίνω στον κόσμο λίγη χαρά και, ιδανικά, να τον κάνω να ονειρευτεί κάτι όμορφο, έστω και για λίγο.

Ως μουσικός, συνθέτης και στιχουργός σχηματοποιείτε με νότες και στίχους το κοινωνικό γίγνεσθαι, ως καθηγητής πώς μεταφράζετε τη δεδομένη αντίξοη πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι και που πλήττει ιδιαίτερα τον τομέα της εκπαίδευσης, τα παιδιά κυρίως;
Ο τομέας της εκπαίδευσης πληττόταν πολύ καιρό πριν από την εμφάνιση της πανδημίας. Ουσιαστικά η εκπαίδευση, όπως και ο πολιτισμός, ποτέ δεν αποτέλεσαν άμεση προτεραιότητα καμίας κυβέρνησης και αυτό είχε σοβαρές συνέπειες στο προσφερόμενο έργο μας, εξ αιτίας τόσο της συνεχόμενης υποχρηματοδότησης όσο και της συστηματικής απαξίωσης της δουλειάς, ακόμα και της προσωπικότητάς μας, με στόχο τη δημιουργία ενός κλίματος κοινωνικής συναίνεσης απέναντι στα αντιδραστικά και αντιεκπαιδευτικά μέτρα που προωθούνται και επιβάλλονται συστηματικά και μεθοδικά από τις κυβερνήσεις. Η κρίση και, τώρα, η πανδημία, δυσχέραναν ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Καλούμαστε να διδάξουμε και να εμπνεύσουμε παιδιά που ζουν καθημερινά τις επιπτώσεις της κρίσης στις οικογένειές τους και γνωρίζουν πολύ καλά πως οι προοπτικές τους μετά την αποφοίτησή τους είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Αυτή η κατάσταση μας αναγκάζει εκτός από δάσκαλοι να είμαστε και ψυχολόγοι, να προσπαθούμε να τονώνουμε το ηθικό των παιδιών και να τα πείθουμε πως καμία προσπάθεια δεν είναι μάταιη ακόμα και όταν νομίζουμε ότι δεν υπάρχει κανένα νόημα σε αυτήν. Κάτι που έχει γίνει ακόμα πιο δύσκολο δεδομένου ότι η τηλεκπαίδευση αποστερεί από τη διδασκαλία το στοιχείο της αμεσότητας και της διάδρασης, δεν βοηθάει καθόλου στην ανάπτυξη της δυναμικής που αναπτύσσεται στην αίθουσα και μετατρέπει τη διδασκαλία σε μια άψυχη και απρόσωπη διεκπεραιωτική διαδικασία. Από την άλλη μεριά, ερχόμενοι αντιμέτωποι με μέτρα που υποβαθμίζουν την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και γκρεμίζουν τα θεμέλια επάνω στα οποία δομήθηκε και αναπτύχθηκε το Πανεπιστήμιο, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με την περίπτωση της πανεπιστημιακής αστυνομίας, καλούμαστε να προασπίσουμε τις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας της έκφρασης και της διακίνησης των ιδεών τις οποίες απειλεί πλέον άμεσα το «νέο» πανεπιστήμιο-επιχείρηση που προωθεί το νεοφιλελεύθερο όραμα.

Ερμηνευτής, ενορχηστρωτής, στιχουργός, συνθέτης, κιθαρίστας. Πολύπλευρος, πολυτάλαντος και ο κατάλογος είναι μακρύς. Πιστεύετε ότι μέσα από την πορεία σας ως τώρα, έχετε δικαιωθεί καλλιτεχνικά;
Δέκα χρόνια απ' την κυκλοφορία του πρώτου μου δίσκου, δεν έχω ιδιαίτερα παράπονα, δεν έχω ιδιαίτερα παράπονα. Αν ως καλλιτεχνική δικαίωση εννοούμε τη διάδοση και την ευρύτερη αποδοχή του έργου μας, σίγουρα θα μπορούσαν να είναι καλύτερα τα πράγματα, αν είχα για παράδειγμα περισσότερες συνεργασίες και εμφανίσεις, κάτι που θα ήταν εφικτό αν ζούσα μόνιμα στην Αθήνα. Αν όμως εννοούμε την εξάντληση των καλλιτεχνικών μας ορίων, να πούμε δηλαδή ότι φτάσαμε στην κορυφή της καλλιτεχνικής μας δημιουργικότητας, τότε η απάντηση είναι αρνητική. Πιστεύω ότι έχω ακόμα πολλά πράγματα να κάνω και να δημιουργήσω, η έμπνευσή μου δεν έχει στερέψει ακόμα. Περισσότερη αγωνία έχω για το αν θα προλάβω να κάνω όσα θέλω, όσα έχω στο μυαλό μου αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει στο μέλλον.

Κλείνοντας αυτή τη συζήτησή μας, θα ήθελα ως καλλιτέχνης και ως ακαδημαϊκός, δύο ιδιότητες που δικαιολογούν διεγερμένες αισθήσεις και αισθητήρες, τον ρόλο που καλούνται ή πρέπει να διαδραματίσουν οι καλλιτέχνες και οι εκπαιδευτικοί στην παρούσα δύσκολη συγκυρία.
Νομίζω ότι και οι δύο πρέπει να μιλάνε, να καταθέτουν άποψη, ιδίως όσοι δεν είναι συστημικοί ή αναχωρητές. Δεν λέω ότι δεν γίνεται, πολλοί μιλάνε αν και το τι φτάνει στ’ αυτιά του κόσμου είναι ζήτημα που δεν εξαρτάται από αυτούς. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ποτέ δεν πίστευα ότι ένας καλλιτέχνης πρέπει να μιλάει μόνο μέσα από το έργο του. Δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι όχι μόνο για λόγους κοινωνικής ευαισθησίας και αλληλεγγύης προς κάθε δοκιμαζόμενο συνάνθρωπό μας αλλά και καθαρά για ωφελιμιστικούς λόγους, κι εμείς δοκιμαζόμαστε, άλλος περισσότερο άλλος λιγότερο. Και όσο μπορούμε, τώρα μιλάω περισσότερο ως εκπαιδευτικός, να μείνουμε προσηλωμένοι στο λειτούργημά μας, είναι ευθύνη απέναντι στον εαυτό μας και στα παιδιά και δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να διαψεύσουμε τις προσδοκίες τους.

Info
Παναγιώτης Κελάνδριας

YouTube:


bandcamp: Αυτό το λίγο

Pin It