"Και μη ξεχνάς, εμείς ταΐζουμε το λύκο της δύναμης"
Έλλη θα ήθελα να μας δώσεις μια σύντομη περιγραφή των έργων που εκθέτεις στην γκαλερί cube στην Πάτρα.
Θα δείτε ζωγραφικά έργα μικτής τεχνικής, κατασκευές με ευτελή υλικά όπως χαρτί, σύρμα, κλωστές και μια εγκατάσταση στο χώρο. Η έκθεση κινείται πάνω στους θεματικούς άξονες της μνήμης, του τραύματος, της υπαρξιακής αγωνίας και του φόβου που μεταλλάσσονται σε δύναμη, από εκεί και ο τίτλος της: «και μην ξεχνάς, εμείς ταΐζουμε το λύκο της δύναμης» που παραπέμπει ευθέως στο ζήτημα της επιλογής τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο.
Έκθεση: 8 Μαρτίου-6 Απριλίου 2013 gallery cube
Έχεις τιμηθεί με το 2ο βραβείο ζωγραφικής στον διαγωνισμό "Συνάντηση Νέων δημιουργών" της σχολής Βακαλό. Πήρες μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις και τώρα έρχεται η δεύτερη ατομική σου. Τί θέλεις να σηματοδοτήσεις μέσα από αυτή την έκθεση;
Η έκθεση αυτή αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης (Παιχνίδι στα άκρα-2009) τόσο θεματικά όσο και από άποψη πλαστικών αναζητήσεων. Με μια φιλοδοξία: να δώσει το έναυσμα στο θεατή ώστε να ξετυλίξει το κουβάρι των σκέψεων, των συναισθημάτων και των συνειρμών του. Να ανιχνεύσει την αξία συμβολισμών και να ανασύρει μέσα από το βιωματικό του απόθεμα τις δικές του απαντήσεις προκειμένου τελικά να σταθούμε, τόσο αυτός όσο κι εγώ, με ειλικρίνεια απέναντι στις σκοτεινές μέρες που διανύουμε. Σ' αυτό το δύσκολο εγχείρημα επικαλούμαι –με όλο το σεβασμό και το δικαίωμα που μου δίνει η τέχνη- μορφές που άφησαν ίχνη βαθειά, ανεξίτηλα στο χρόνο: Λόρκα, Μαγιακόφσκι, Μπρεχτ, Γκόγια, Ρήγα Φεραίο, Μπάιρον, Γκράμσι, Πασιονάρια, Νόρμαν Μπέθιουν, Σιμόν Μπολιβάρ, Πλουμπίδη και άλλους. Και επιλέγω τα πρόσωπα αυτά γιατί δοκιμάστηκαν σκληρά, αναμετρήθηκαν με τους φόβους τους, τους «λύκους» που τους βασάνισαν και κατάφεραν να «ταΐσουν» τη δύναμη, την αντίσταση, την πίστη για έναν καλύτερο κόσμο. Χρειάζεται λοιπόν να σταθούμε απέναντι στον καθρέφτη, να κοιτάξουμε μέσα μας και πίσω στο χρόνο, να ονειρευτούμε ξανά γιατί τίποτα δε σπαταλήθηκε άδικα. Ίσως έτσι να κάνουμε κι αυτό που οφείλουμε.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως η Ζωγραφική, η Ποίηση, η Λογοτεχνία, είναι για κάποιους μυημένους, για μία "ελίτ" ας πούμε. Κάποιοι όπως η ναζιστική "Χρυσή Αυγή" κατεβάζουν θεατρικές παραστάσεις, απειλούν ανοιχτά ανθρώπους που γράφουν είτε στο διαδίκτυο, στο θέατρο και αλλού. Πως βλέπεις εσύ τη στάση των δημιουργών στις σημερινές συνθήκες απέναντι στην κοινωνική και πολιτική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί αλλά και απέναντι στα φαινόμενα εκφασισμού;
Είναι αλήθεια ότι από τη στιγμή που οι καλλιτέχνες άρχισαν να εκφράζουν με τρόπο υποκειμενικό την πραγματικότητα, η Τέχνη έπαψε να είναι απολύτως κατανοητή από όλους. Ο Ρομαντισμός του 17ου αιώνα είναι η αρχή. Το 18ο αιώνα η Βιομηχανική Επανάσταση, οι τεχνολογικές ανακαλύψεις, οι κοινωνικές συγκρούσεις ξεδιπλώνουν τις άπειρες όψεις-προσεγγίσεις της ζωής. Η Τέχνη δε θα μπορούσε παρά να τις εκφράσει. Σήμερα, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, η εικαστική γλώσσα χρειάζεται αποκωδικοποίηση όπως συμβαίνει σε κάθε μορφή γλώσσας. Είναι τελείως όμως διαφορετικό να πούμε ότι αφορά μια ελίτ. Αυτό θα σήμαινε ότι ο βασικός της στόχος θα είναι να τη συντηρεί και να την αναπαράγει. Όμως στην τέχνη κυοφορείται πάντα το στοιχείο της ανατροπής και της εξέλιξης.
Σήμερα δυστυχώς οι φωνές των δημιουργών δεν είναι τόσο δυνατές και συντονισμένες όσο αναλογεί στις υπάρχουσες κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Πέρασαν πολλά χρόνια που και οι καλλιτέχνες όπως και οι υπόλοιποι άνθρωποι έζησαν μέσα στον ατομικισμό και την κατανάλωση με μόνο τους μέλημα την καριέρα και την εφήμερη προβολή. Και εδώ έπαιξε σημαντικά αρνητικό ρόλο η ανεπάρκεια της Αριστεράς που επέτρεψε να ξεφτίσουν οι αξίες που τόσο έχουμε ανάγκη τώρα, αφήνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία, σε συνθήκες βαθειάς και πολυεπίπεδης κρίσης, να εξαπλωθεί ο εκφυλισμός του φασισμού. Εξ άλλου, το σοκ που έχουμε υποστεί σαν κοινωνία είναι πολύ μεγάλο, η επίθεση ολομέτωπη και οι εξελίξεις ραγδαίες. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά και σίγουρα υπάρχουν πράγματα που ακόμα δεν έχουν εκφραστεί.
Mέσα από την πείρα σου στην εκπαίδευση, πως βλέπεις να επιδρά στα παιδιά αυτή η κατάσταση;
Βιώνουμε καθημερινά δύσκολες καταστάσεις στο σχολείο. Τα παιδιά είναι τα πιο αθώα θύματα της διάλυσης της ελληνικής κοινωνίας. Είναι πολύ πιο επιθετικά και –το κυριότερο και πιο τρομακτικό- συναισθηματικά αμέτοχα.
Η σχέση σου με την ποίηση και την λογοτεχνία; Να περιμένουμε κάτι το επόμενο διάστημα;
Αγαπάω την ποίηση και τη λογοτεχνία αλλά η ενασχόληση μ' αυτές προϋποθέτει άλλου είδους αποσκευές. Σ' αυτή την έκθεση υπάρχουν δυο «συνδέσεις» με τη λογοτεχνία: Είχα κατ' αρχήν την τύχη να αναφερθεί στο έργο μου ο Χρήστος Μπουλώτης, εξαίρετος αρχαιολόγος ακαδημαϊκός, δάσκαλος στην Ιστορία της Τέχνης στην ΑΣΚΤ και συγγραφέας. Το κείμενό του έχει μια αυτόνομη αξία και με τιμά ιδιαίτερα η ενασχόλησή του με το έργο μου. Αξίζει να σταθεί κανείς με ιδιαίτερη προσοχή σ' αυτό. Και δεύτερον, κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας των έργων που βλέπετε στην cube, «συναντήθηκα» καλλιτεχνικά με ένα σημαντικό δημιουργό και φίλο, τον Ισίδωρο Σιδερόπουλο, που είχε την ιδέα να γράψει κάποια μικρά λογοτεχνικά κείμενα με πλάγιες αναφορές στα ιστορικά πρόσωπα που μας... ατενίζουν στην έκθεση. Τα έργα αυτά θα διαβαστούν στο χώρο της γκαλερί στις 28 Μαρτίου. Και πραγματικά είναι πολύ συγκινητικό για μένα πως μέσα από τα έργα μου γεννήθηκαν άλλα έργα, τόσο σημαντικά όσο τα κείμενα του Ισίδωρου και είμαι σίγουρη ότι θα αναγνωρίσετε και θα αισθανθείτε βαθειά την καλλιτεχνική τους αξία και την αλήθεια τους.
Είσαι η ίδια μητέρα δύο παιδιών και τα εγκαίνια της έκθεσής σου έγιναν στις 8 Μαρτίου, "Ημέρα της γυναίκας". Νομίζω όχι τυχαία ή κάνω λάθος;
Είναι πραγματικά συμπτωματικό. Άλλωστε ποτέ δε δίνω σημασία σε ημερομηνίες, επετείους και γιορτές. Όμως είναι μια καλή αφορμή για να αναλογιστεί κανείς πόσες άνεργες, χαμηλά αμειβόμενες ή κακοποιημένες γυναίκες υπάρχουν. Κακά τα ψέματα, είναι σοκαριστικά τα ποσοστά. Όμως δεν έχουμε πια την πολυτέλεια να διεκδικούμε αποσπασματικά ότι θα έπρεπε να ανήκει σε όλους: εργασία, αξιοπρέπεια, ασφάλεια και αγάπη.