Στην αρχή με τράβηξε ο ιδιαίτερος τίτλος, σαν πεταλούδα γύρω από τη λάμπα. Αφέθηκα… και με τη Χρονοταχεία ταξίδεψα σε μια σπάνια αναγνωστική εμπειρία, από αυτές που χαράζονται στην ψυχή και τη μνήμη.
Το ΣΟΝΟΡΧ -η πρώτη εμφάνιση της Τζένης Δάγλα στην πεζογραφία- εντυπωσιάζει ως ύφος και ως περιεχόμενο. Βιβλίο μαγικού ρεαλισμού, όπου πρωτότυπες (ή πρωτότυπα δοσμένες) ιστορίες διαδέχονται η μία την άλλη, ενώ ενδιάμεσα παρεμβάλλονται σκέψεις της συγγραφέως γύρω από τον Χρόνο και τον Άνθρωπο.
Χαρακτήρες καθημερινοί αλλά και αλλόκοτοι ζωντανεύουν, παράξενα οικείοι αλλά και μακρινοί. Διάλογοι ολοζώντανοι, αστείοι ή αιχμηροί, εικόνες πολύχρωμες. Το κείμενο προχωρά με ένταση αμείωτη και κορυφώνεται απρόβλεπτα: εδώ η φαντασία της Δάγλα οργιάζει. Είναι φαντασία αχαλίνωτη, όχι όμως ανεξέλεγκτη. Με πλήρη έλεγχο της πένας και συγγραφική αυτοπεποίθηση, η Δάγλα δίνει ένα εντυπωσιακό και λαμπερό τέλος, αντάξιο της μακριάς διαδρομής και της συγκέντρωσης που απαιτείται για να φθάσει ο αναγνώστης (ή κοινωνός, όπως η συγγραφέας προτιμά να τον χαρακτηρίζει) ως εκεί.
Το ύφος της γοργό, γλιστρά από τη μια ενότητα στην άλλη, το γλωσσικό της ένστικτο είναι πηγαίο. Όσο τολμηρό και πρωτότυπο είναι το ύφος του βιβλίου, άλλο τόσο είναι και το περιεχόμενό του. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά σε μια τέτοια προσπάθεια. Το ΣΟΝΟΡΧ οραματίζεται μια κοινωνία βαθιάς αρετής, όχι με τη θρησκευτική αλλά με την πανανθρώπινη έννοια της λέξης. Έχει ανθρωπιά το βιβλίο.
Είναι διάφανη σα γυαλί η ψυχή κι η αγωνία της συγγραφέως που ονειρεύεται έναν Άνθρωπο δυνατό και κύριο της ζωής του, «...μια κοινωνία ανθρώπων, κι όχι αγέλη λύκων...». Ο Χρόνος μοιάζει να σπάει σε μύρια χρώματα και αποχρώσεις μέσα στο κείμενο. Γίνεται προσιτός, φίλος και σύμμαχος. «... Χρόνος -Υπηρέτης μυριάδων Αφεντάδων, μυστικοσύμβουλος και εξ’ απορρήτων μας, Χρόνος - Sir, με οικόσημο την πνοή μας...».
Δεν θα πω ότι το ΣΟΝΟΡΧ είναι εύκολο ανάγνωσμα. Η διαδρομή είναι δύσκολη, αλλά ανταμείβει τον απαιτητικό αναγνώστη. Καλοτάξιδο να ευχηθώ στη Τζένη Δάγλα το πόνημά της. Ένα βιβλίο με αίμα ψυχής.
