Η πρόσκληση συμμετοχής - ως επιμελήτρια- (Έφη Μιχάλαρου) από τους διοργανωτές του εξαιρετικά επιτυχημένου θεσμού ‘’Back to Athens 9’’ 2022, για δεύτερη συνεχή χρονιά, αφού συμμετείχα και πέρσι, στον ίδιο χώρο Πατησίων 65 & Ιουλιανού (πρώην Σχολές Σταυράκου), σε ένα από τα λίγα εναπομείναντα, μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίριο της Αθήνας, που εμπεριέχεται στον άξονα (Αιόλου-Πατησίων), ήταν και είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες που περίμενα με προσμονή και ενθουσιασμό (!)
Κι αυτό γιατί τόσο ο τίτλος ‘’No apocalypse now, a review’’, αφού ο θεσμός του Back to Ath- ens, κλείνει 10 χρόνια (2012-2022), όσο και η ιδέα να συνυπάρξουμε ξανά 15 επιμελητές, με 100 καλλιτέχνες, σε ένα χώρο 2.700τ.μ. είναι όχι μόνον εμπειρία σημαντική, αλλά statement. Ένα statement που μας ενώνει με το κοινό, ένα ευρύ και πολυπληθές κοινό, με μία σχέση διάδρασης σε μία εποχή, που η μόνη σταθερά είναι η αστάθεια που μας κατακλύζει και επικρατεί μέσα από τα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα, με τον Πόλεμο στην Ουκρανία στην αιχμή του δόρατος και τις προεκτάσεις που αυτός έχει στις ζωές όλων μας-παγκόσμια.
‘’No Man’s Land/Dreamland’’, είναι ο τίτλος της έκθεσης που συμμετέχουν 23 καλλιτέχνες, με παλιότερα και καινούργια έργα, με στόχο να δημιουργηθεί ένας νέος διάλογος: μεταξύ τους, με το χώρο, αλλά και με το κοινό, επανεξετάζοντας αξίες που απορρέουν από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, όπως ορθά θέτουν στο κείμενό τους οι διοργανωτές μας, με στόχο το πέρασμα από μία ανεξάρτητη- άϋλη περιοχή, μια No Man’s Land, στην Ιδανική Πολιτεία του Πλάτωνα που μπορεί να είναι: Ονειρεμένη, Ονειρώδης ή Ονείρωξη (!)
Η Κατερίνα Αναστασίου μέσα από τις φωτογραφίες- video stills από performaceς, που εκθέτει, επικεντρώνεται στην μεταμόρφωση και την αναδρομική προσέγγιση των ελληνικών εθίμων και παραδόσεων, την επαναδιαπραγμάτευση του γυναικείου ρόλου και την μελέτη του ανθρώπινου σώματος. Ενώ η Ιωάννα Ασσάνη με την σειρά ‘’Διχοτομήσεις’’, παρατηρεί δύο κόσμους όπως χαρακτηριστικά αναφέρει: ˝Με την δική τους τάξη. Δύο συστήματα σε αντιλογία κι ανάμεσα μια δυναμική αναζήτηση. Συνάψεις ανθρώπινων ταυτοτήτων˙ αυτές που χτίζουν νέες πόλεις, που δημιουργούν νέες σχέσεις, που ονειρεύονται την ιδανική συνύπαρξη˝.
Μέσα από το τρίπτυχο ‘’Trinity’’, η Βίκυ Βασιλείου, επανεξετάζει αλληλοσυνδεόμενες έννοιες όπως: η μνήμη, η ταυτότητα, η παράδοση και τα κοινωνικά πλαίσια που συνυπάρχουν. Είναι γλυπτά που ενώ η εικονογραφία τους ακουμπάει στις αρχές της παράδοσης, και επαναπροσδιορίζουν - επανεξετάζουν θεσμούς και έννοιες όπως: το σπίτι, η οικογένεια, η θρησκεία και οι σχέσεις άνδρα-γυναίκα, το τελικό καλλιτεχνικό αντικείμενο, εμπεριέχει την αλλαγή και την διαχείριση των αναμνήσεων, συντείνοντας έτσι στην οικοδόμηση ενός
προσωπικού αφηγήματος. Και οι φωτογραφίες του Κώστα Βίττη καταγράφουν ,μεταφέρουν την ανθρώπινη φιγούρα μέσα από τον στροβιλισμό, την μετατόπιση και το ‘’άλλο’’, καταφέρνουν αυτό το ‘’άλλο’’ από ανοίκειο να το μετατρέψουν σε οικείο, όπως και το σώμα σε τόπο. Τόπο γνωστό, οικείο, αγαπημένο και εν τέλη κατακτημένο. Ενώ η Ειρήνη Βαζούκου στον καμβά της αποτυπώνει όλες τις υπαρξιακές αγωνίες, οι οποίες αναδύθηκαν στον καιρό της πανδημίας, ένα το «δώρο» του χρόνου που βοήθησε μερικούς από εμάς να κλαδέψουμε τα ‘’άρρωστα κλαδιά του δέντρου του φουσκωμένου εγώ’’. Συνδέοντας έτσι τις εσωτερικές αγωνίες με την φύση και ότι συμβαίνει δίπλα μας, που είναι αρωγός και θεραπευτής μας.
Η Φλώρα Ζαφειράκη, καταγράφει με τον φακό της, άψυχους όγκους μαρμάρου που υπομονετικά σκαλίζονται και απορροφούν το χτύπημα, την ενέργεια το πάθος του καλλιτέχνη- δημιουργού και αναδιαμορφώνονται. Ενώ οι εναπομείναντες χώροι των μαρμαροβιομηχανιών μαρτυρούν την έντονη ενασχόληση του χώρου με τη «γυαλιστερή πέτρα», που συνδέεται με την αρχαία ελληνική γλυπτική. Οι σιωπηλοί χώροι, περιμένουν υπομονετικά την επόμενη χρήση τους, στη δομή της πόλης. Ενώ η Μαρία Ζυγομαλά στον καμβά, αυτή την φορά δημιουργεί με αφορμή την έκθεση, έργα μέσα από μία έκρηξη χρωμάτων και συναισθημάτων, σαν να μοιράζεται τον δικό της κήπο με χρώματα κι αρώματα και τον διακαή πόθο για μια ποιότητα ζωής, που ως άλλος ‘’Κήπος του Ζεν’’, θα μας οδηγήσει στην Ιδανική Πολιτεία, το Όνειρο και εν τέλη την Dreamland, ακριβώς όπως η Αικατερίνη Κανακάκη που εμπνέεται από τον τίτλο και αποτυπώνει στον καμβά έναν κόσμο ονειρικό, πλασμένο με χρώματα και φυτά, από μέλη του ανθρώπινου σώματος. Έναν κόσμο όπου κυριαρχεί η ζωή και που πάνω της κεντάει το συναίσθημα με τα πιο λαμπερά και λιμπιστικά νήματα (!)
Ο Νίκος Κρυωνίδης σχεδιάζει σε μεγάλες επιφάνειες το κοίλο του γλυπτού, σαν να σχεδιάζει το κοίλο της ζωής, για να προσεγγίσει την έννοια του χρόνου με τις μεταπτώσεις της, ενώ μέσα από τις παραλλαγές της φόρμας μετατρέπει την εικόνα σε ζωγραφική εξαντλώντας τις δυνατό- τητες της εικαστικής γραφής. Συμπαρασύρει τον θεατή σε έναν No Man’s Land τόπο- άτοπο-ά- ϋλο, όπου μέσα από την κίνηση και την ταχύτητα το φως και τα χρώματα δημιουργεί νέους τόπους ονειρικούς και ονειρεμένους: ‘’Εκεί που τα όρια του ανθρώπινου σώματος είναι και το περίγραμμα του ζώου, το τοπίο που περικλείει. Διαπραγματεύομαι ολόκληρο το μήνυμα και την αντικειμενική εικόνα με φόρμες και χρώματα που εφάπτονται στις συναισθηματικές αξίες’’, όπως ο ίδιος σημειώνει. Και η Σοφία Κυριακού τα έργα της οποίας μοιάζουν να έχουν εγγενείς συγγένειες με του Κρυωνίδη, τα τελευταία χρόνια ασχολείται με πρακτικές που σχετίζονται με το περιβάλλον και ζωγραφικά, γλυπτά και εγκαταστάσεις σχόλιο
- μήνυμα πάνω στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Εδώ εκθέτει μία σειρά από γλυπτά στο χώρο που έχουν το μέγεθος της παλάμης και δημιουργούν μια εγκατάσταση από νησίδες που μας παραπέμπουν στα απόβλητα που επιπλέουν στον Ειρηνικό και είναι τόσα πολλά που δί- νουν την αίσθηση νησίδων, είναι πραγματικά ένας No Man’s Land τόπος, μία νεκρή ζώνη όπου οι ισχυροί του πλανήτη εθελοτυφλούν έναντι στους ανίσχυρους, ανατρέποντας την ασχήμια και την ομορφιά σε έννοιες μεταβαλλόμενες και αλληλο-απορριπτόμενες.
Ο Δημήτρης Λεμπέσης Μέσα από ένα μακρύ ταξίδι στην Ελλάδα που ξεκίνησε το 2000 και συνεχίζεται ως ένα work in progress… ανοιχτό εργαστήρι παλλόμενων δυνάμεων φύσης και αρχιτεκτονικής, αποτυπώνει ρεαλιστικά με τον φακό του, το φυσικό και αρχιτεκτονικό τοπίο μιας χώρας που χαρακτηρίζεται από φως και ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση για όλους τους Έλληνες και ξένους φωτογράφους και το παιχνίδι της σκιάς με το φως, στην ενότητα «Land- scape Around Greece», αλλά το τελικό εικαστικό αποτέλεσμα προέρχεται από την ανατροπή. Ανατρέπει και αντιστρέφει τις προϋπάρχουσες ισορροπίες, δημιουργώντας νέες εικόνες που ισορροπούν μεταξύ υπαρκτού και ανύπαρκτου, υλικού και άϋλου, συντείνοντας σε ένα προ- σωπικό αφήγημα που εμπεριέχει το δικό μου τραύμα, αφού η σχέση μου με τη φύση και την αρχιτεκτονική λόγω της καταγωγής του -Ύδρα- είναι τραυματική, γι’ αυτό και επιτακτική ανάγκη να αποτινάξει το βάρος της.
Τα έργα του Αλέξανδρου Μαγκανιώτη αποτυπώνουν την στιβαρότητα των συναισθημάτων στο πιο άϋλο και ανάλαφρο υλικό όπως είναι το ρυζόχαρτο και συνομιλούν σε δύο επίπεδα με το πρώτο κομμάτι της έκθεσης, συμπορεύεται με την μοναξιά και την μοναχικότητα και το άλλο με την χαρά και την προσμονή για αυτό που μας περιμένει και το περιμένουμε, που μας έλκει και το έλκουμε (!) Ενώ η Ευαγγελία Μπασδέκη δημιουργεί μία εγκατάσταση στο χώρο, μέσα από την έρευνα και την performance της κατά την διάρκεια ενός resident που πραγματοποίησε στην Λειψία πέρσι το Καλοκαίρι, μετατρέποντας ένα ολόκληρο δωμάτιο στο φυσικό τοπίο της λίµνης Auensee, στη Λειψία. Την συγκίνησε και την απασχόλησε, η συναρπαστική- γοητευτική ιστορία της µεταµόρφωσης της περιοχής και από τόπο, σε κοινωνικά κατασκευασµένο χώρο. Όπως η ίδια τονίζει: ‘’Πώς το φυσικό τοπίο και η αδιαµεσολάβητη µας σχέση - εµπειρία µε τη φύση µετατρέπεται σε πολιτιστικό τοπίο στο οποίο εµείς, οι άνθρωποι, αποδίδουµε συγκεκριµένες έννοιες και αξίες!’’
Η Λαμπρινή Μποβιάτσου, με το έργο της ‘’Ματαιοδοξία’’ συμμετέχει με μια αινιγματική γυναικεία μορφή που στέκεται μπροστά στο θεατή, γυμνή, χωρίς αιδώ, που τη θέση του κεφαλιού και του προσώπου, κατέχει ένα παγώνι. Η αγαλματώδης μορφή, συμβολίζει την ανθρωπότητα που είναι σίγουρη για την παντοδυναμία της και κρατάει στο ένα της χέρι σύμβολο φιλαρέσκειας, τον καθρέπτη και στο άλλο, το χρυσαφί, το σπίτι της, μια μικρογραφία της γης: τον κόσμο που την περιέχει, που τη φιλοξενεί. Τί ουτοπία! Πόσο ψευδής εντύπωση, αλήθεια, η επιβολή μας στη φύση… Μέσα στο καλειδοσκόπιο της ύπαρξης όπου όλα αλλάζουν και όλα ανατρέπονται, ιδιότητες όπως: ομορφιά, δύναμη, επιβολή, εξουσία, κατοχή, τίθενται υπό αμφισβήτηση. Την Ομορφιά καταγράφει και ο φακός του Περικλή Μπούτου, με στόχο όχι να την εκθέσει, αλλά να την περιεργαστεί και να την αποκωδικοποιήσει μέσα από την δική του καθημερινότητα όπου συνυπάρχει το υψηλό με το ταπεινό και οι μεγάλες αντιφάσεις που συναντάει κανείς στους εξωτικούς παραδείσους που φαντάζουν και είναι σαν τις Συμπληγάδες και που μόνον η εμπειρία και η αυστηρότητα ενός καλλιτέχνη σαν τον Μπούτο μπορεί να τις διαπεράσει και να δημιουργήσει εικόνες στο μεταξύ.
Η Μαργαρίτα Πέτροβα με ένα μεγάλων διαστάσεων επιτοίχειο έργο από την καινούργια της ενότητα ‘’wallen lands”, μας συμπαρασύρει σε ένα προσωπικό ταξίδι-διαδρομή και μας προτρέπει να την ακολουθήσουμε μέσα σε τόπους και τοπίο παλλόμενα, που ξεπηδάνε μέσα από την μετάλλαξη οικείων εικόνων, αποσυντίθοντας και επανασυντίθοντας ασπρόμαυρα τοπία του παρελθόντος από cart postal, όπου μέσα από την εικαστική επεξεργασία, μετατρέπονται σε ρευστές ονειρικές-ποιητικές εικόνες, που δημιουργούν ποικίλα συναισθήματα. Η επανάληψη, η κυκλικότητα, αλλά και οι εκρήξεις των σχημάτων, συνθέτουν έναν τόπο απόμακρο, ονειρικό και εν τέλη βαθιά προσωπικό. Όπως και οι κινούμενες, ονειρικές έγρχωμες φωτογραφίες του Κώστα Πηγαδά από την σειρά Mitosis που η φύση μοιάζει να στροβιλίζεται και να μας παρασύρει κι εμάς σ’ ένα κόσμο που κατοικεί στο μεταξύ… Σημαντικό ρόλο καταλαμβάνουν οι ουρανοί και οι εκρήξεις που δημιουργούνται, μέσα από τα χρώματα και όχι μόνο… σε τοπία μοναδικά που ισορροπούν μεταξύ ποίησης και ουτοπίας. Σε έργα μικρών διαστάσεων, με μεγάλη δεξιοτεχνία, η Φωτεινή Πούλια, αποτυπώνει την σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ιστορίας, μέσα από την πρόσφατη ενότητα έργων της No Land, που ακουμπούν πάνω στην δυστοπική ιστορία της εποχής μας και που είναι πιο ορατή και ίσως πιο αληθινή από ποτέ, μεγιστοποιώντας όμως τους όγκους της, επικεντρώνει του βλέμμα του θεατή στην λεπτομέρεια, σε βαθμό που ο ρεαλισμός μέσα από την παρατήρηση του αμφιβληστρωειδούς, διαχέεται στο χωροχρόνο και αποκτά διαστάσεις ονειρικές...
Ονειρικά, σχεδόν απόκοσμα είναι και τα ζωγραφικά έργα της Ράνιας Ράγκου, με το χέρι στο επίκεντρο, με συμβολισμούς και σημασιολογίες που αποδίδονται και συνδέονται με διαφορετικές θρησκείες, μυθιστορίες και παραμυθίες. Ενώ έννοιες όπως η ψευδαίσθηση και η αιώρηση, είναι πολύ έντονες σε αυτή την καινούργια ενότητα έργων της καλλιτέχνιδας, όπου συμπορεύονται και συνυπάρχουν κάποιες φορές με την επανάληψη, τα μεγέθη και τους όγκους, που δημιουργούν έναν ενδιάμεσο ψευδαισθησιακό και απόλυτα γοητευτικό χώρο, μεταξύ ζωγραφικής και γλυπτικής. Σε αντίθεση με τα τοπία της Αλεξάνδρας Ρουσσόπουλος, που είναι γεωμετρικά, μίνιμαλ και αυστηρά, με τα θερμά και τα ψυχρά χρώματα να πάλλονται στις επιφάνειές της και να δημιουργούν μία σειρά από συναισθήματα και μνήμες που μοιάζουν να συνδέονται με το φως του νησιού της -Σπέτσες- και την ομίχλη της πόλης που γεννήθηκε και μεγάλωσε το Παρίσι. Στα περισσότερα έργα της, αυτές οι αναφορές είναι έντονες, χωρίς να είναι εμφανείς, γι’ αυτό και δημιουργούν την αίσθηση ενός τόπου-υπέρ-τόπου.
Η Νάντια Σκιαδά πειραματίζεται τυπώνοντας τοπία αυτοαναφορικά που συνδέονται μέσα από την αφαίρεση με το έσω και το έξω, Fuori di me. ‘’Ο πόθος ή ίσως –σύμφωνα με τον Bataille– η υπέρβαση που δημιουργεί την ακαταμάχητη έλξη προς το Έξω σε μια αέναη επιδίωξη να καλύψει το «κενό»… Μια έλξη που για τον Blanchot «δεν εξαρτάται από καμία γοητεία. Ούτε σπάει τη μοναξιά κάποιου, ούτε βρίσκει κάποια θετική επικοινωνία’’, όπως η ίδια δηλώνει. Η Φανή Σοφολόγη δημιουργεί ένα εφήμερο γλυπτό-μπουκέτο περιστασιακά και σε βάθος δεκαετίας, που από ένα “σμήνος” σύντομων σημειώσεων της καθημερινότητας, σημειώσεις που συνήθως τις πετάμε άμεσα γιατί τις θεωρούμε ασήμαντες. Η επιλογή της χειρονομιακής συσσώρευσης αυτών των σημειώσεων είναι σαφέστατα απόρροια μιας εμμονής για τη διατήρηση των διεκπεραιωτικών στιγμών και καταστάσεων. Η μετατροπή των σημειώσεων σε μπουκέτο λουλουδιών, συμβάλει στην απόκρυψη των γραπτών σημειώσεων μέσω του “καμουφλάζ” και ταυτόχρονα, μετουσιώνει τις στιγμές σε κάτι διαφορετικό, αναβαθμίζοντάς τες σε ένα συμπαγές ποιητικό αντικείμενο. Και η Μαρία Σταμάτη μέσα από το γλυπτό της ‘’Πτώση’’, πραγματεύεται την αβεβαιότητα της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου, που ζει σαν να είναι σε διαρκή πτώση ή αιώρηση, έχοντας «πάνω» του να κρέμεται ως δαμόκλειος σπάθα, η έννοια της απειλής, της ανατροπής και εν τέλη του κινδύνου.
Επιμέλεια: Έφη Μιχάλαρου
Συμμετέχουν: Κατερίνα Αναστασίου, Ιωάννα Ασσάνη, Ειρήνη Βαζούκου, Βίκυ Βασιλείου, Κώστας Βίττης, Φλώρα Ζαφειράκη, Μαρία Ζυγομαλά, Αικατερίνη Κανακάκη, Νίκος Κρυωνίδης, Σοφία Κυριακού, Δημήτρης Λεμπέσης, Αλέξανδρος Μαγκανιώτης, Ευαγγελία Μπασδέκη, Λαμπρινή Μποβιάτσου, Περικλής Μπούτος, Μαργαρίτα Πέτροβα, Κώστας Πηγαδάς, Φωτεινή Πούλια, Ράνια Ράγκου, Αλεξάνδρα Ρουσσόπουλος, Νάντια Σκιαδά, Φανή Σοφολόγη, Μαρία Σταμάτη.
Η έκθεση «No Man’s Land/Dreamland» σε επιμέλεια Έφης Μιχάλαρου, πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Back to Athens International Art Meeting 2022.
Μέγαρο Ησαΐα, 1ος όροφος, Πατησίων 65 & Ιουλιανού, Αθήνα, 10433.
Έναρξη: Τετάρτη, 29 Ιουνίου, 16:00 - 22:00
Διάρκεια: 29 Ιουνίου-3 Ιουλίου, 2022
Ώρες: Τετάρτη – Παρασκευή 16:00 - 22:00, Σάββατο – Κυριακή 12:00 – 22:00
http://apart-network.gr www.cheapart.gr
