με αφορμή το έργο του Ναζίμ Χικμέτ «Η Αγελάδα» στο οποίο υπογράφει τη διασκευή και τη σκηνοθεσία
Πώς προέκυψε η ιδέα για να διασκευάσετε και να μεταφέρετε στη σκηνή την «Αγελάδα» του ποιητή Ναζίμ Χικμέτ;
Είναι αλήθεια ότι με την ομάδα ήμασταν στη διαδικασία που διαβάζαμε και προτείναμε έργα, μέχρι που έπεσε στα χέρια μου η “Γελάδα”, όπως ήταν και ο τίτλος της μετάφρασης που ήδη υπήρχε. Έπεσε σχεδόν από τον ουρανό! Με μιας τότε γεννήθηκε η επιθυμία να δουλέψουμε ένα έργο που δεν είχε ανέβει ξανά, και να ασχοληθούμε με έναν ποιητή που θα έπρεπε να ανακαλύψουμε πλέον και ως θεατρικό συγγραφέα. Κι όταν λέω να ανακαλύψουμε το εννοώ γιατί παρ’ όλες τις προσπάθειές μας να βρούμε κάποιες αναλύσεις του έργου ακόμα και στην τουρκική γλώσσα, αυτό στάθηκε αδύνατο. Οπότε, άρχισε μια έρευνα που μας οδήγησε σε υπέροχα μονοπάτια ποίησης, ζωγραφικής και ψυχολογίας και φυσικά σε σπουδαίους καλλιτέχνες κι επιστήμονες με τους οποίους μάλλον, κάποια στιγμή της ζωής του ο Χικμέτ, δείχνει να είχε σχετιστεί, όπως για παράδειγμα ο Σαγκάλ και ο Φρόιντ. Για να μεταφερθεί στη σκηνή η δική μας πλέον “Αγελάδα” μετά τη μετάφραση του Γιώργου Σύρμα από τα τουρκικά, υπέστη μια μικρή διασκευή. Προστέθηκε μια αφήγηση σε κάποια σημεία που θα βοηθούσε τη σκηνοθετική γραμμή και αφαιρέθηκαν με μεγάλη προσοχή ορισμένα κομμάτια ώστε η παράσταση να μην ξεπεράσει τη μιάμιση ώρα.
Ποια σκηνοθετική γραμμή ακολουθήσατε;
Αρχικά είδα το έργο ως ένα καθημερινό ψυχολογικό θρίλερ με διάθεση σουρεαλιστικής κωμωδίας. Μια μάνα που επιβάλλεται στα παιδιά της μέχρι να βρει τον μάστορά της από μια “Αγελάδα”. Έπειτα όμως, κι όταν πλέον οι ηθοποιοί μπήκαν σε δράση, κάναμε μια μικρή μετατόπιση προς τη φάρσα, όμως πάλι με τη διάθεση της σουρεαλιστικής κωμωδίας. Και νομίζω ότι αυτή η φάρσα ίσως και να ταιριάζει πολύ περισσότερο τελικά.
Τι σας γοητεύει στον Χικμέτ;
Τον Χικμέτ τον ήξερα από τους γονείς μου. Απλά τον ήξερα. Σαν όνομα, σαν αγωνιστή, σαν ποιητή. Τώρα τον ανακάλυψα σαν θεατρικό συγγραφέα. Κι αυτό ήταν ένα τεράστιο κέρδος για μένα. Γοητεύτηκα και θαύμασα την τεράστια ελευθερία που πρέπει να τον χαρακτήριζε σαν άνθρωπο για να γράψει ένα έργο που δε σου δίνει τίποτα έτοιμο στο πιάτο. Πρέπει να προσπαθήσεις πολύ για να καταλάβεις τι μπορεί να θέλει να σου πει πίσω από τα αποσιωπητικά που υπάρχουν σχεδόν σε κάθε φράση του έργου. Πίσω από τα σχήματα και τις μεταφορές. Και μέσα σ’ όλη την ελευθερία που απλόχερα σου προσφέρει ταυτόχρονα σου επιβάλλει να επιλέξεις. Σου επιβάλλει να εκτεθείς. Δε σου χαρίζεται. Ακόμα και στο τέλος του έργου παίζει μαζί σου με έναν ειρωνικό και γλυκό τρόπο. Όπως ο δάσκαλος με τον μαθητή του όταν του ζητάει να δώσει μια απάντηση. “Ε, το λοιπόν, ό,τι και να είναι τα άστρα, εγώ τη γλώσσα μου τους βγάζω.” Ίσως το πιο τολμηρό κι επαναστατικό δίστιχο που έχω διαβάσει ποτέ... Με την προτροπή φυσικά να στραφούμε στον άνθρωπο.
Μιλήστε μου για τη θεατρική ομάδα «Ατελείς» και για τις προηγούμενες παραγωγές της.
Η ομάδα δημιουργήθηκε φέτος και αυτή είναι η πρώτη της παραγωγή. Πήρε το όνομά της από τη σκέψη ότι ο καθένας σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και ίσως σαν ομάδα θα θέλαμε να έχουμε μια συνέχεια. Ο ατελής δεν έχει τέλος οπότε δημιουργεί μια κίνηση που του επιτρέπει με επιμονή, υπομονή, και πολύ ψάξιμο να κυνηγάει την εξέλιξη. Όλοι γνωριζόμασταν από πιο πριν κι επιλέξαμε συνειδητά -ή μπορεί και ασυνείδητα- να δημιουργήσουμε αυτήν την ομάδα. Ας ελπίσουμε ότι αυτή όπως κι άλλες ομάδες θα συνεχίσουν να υπάρχουν σε πείσμα της ατομικής κουλτούρας που φαίνεται να υπερισχύει πλέον.
Πότε ολοκληρώνονται οι παραστάσεις της «Αγελάδας» και τι ακολουθεί;
Η “Αγελάδα” μας, παρουσιάζεται κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:15 στο θέατρο 104 και ολοκληρώνει τις παραστάσεις της στις 20 Δεκεμβρίου. Με το πέρας των παραστάσεων, θα κάνουμε ως ομάδα τον απολογισμό της δουλειάς μας και θα συζητήσουμε ιδέες και επόμενα σχέδια.
«Η Αγελάδα» του Ναζίμ Χικμέτ από την ομάδα «Ατελείς»
Μετάφραση: Γιώργος Σύρμας
Διασκευή-σκηνοθεσία: Νίκη Τσέτικα
Σκηνικά: Ευθύμης Τζώρας
Ενδυματολόγος: Αντωνία Παλαβού
Επιμέλεια κίνησης: Παναγιώτης Γλεζέλλης
Βοηθός σκηνοθέτη: Νάνσυ Βασιλοπούλου
Φωτογραφίες: Γεωργία Σιέττου & Στέλιος Δανιήλ
Προβολή-επικοινωνία: Νατάσα Παππά
Παίζουν (κατά αλφαβητική σειρά):
Ορέστης Ζακυνθινός
Θάνος Καπρέλης
Μαρία Κατσαρού
Ευθύμης Τζώρας
Αναστασία Τσώμου
Αφηγήτρια: Φιλαρέτη Κομνηνού
Κάθε Τετάρτη & Πέμπτη στις 21.15 έως τις 20-12-18
Θέατρο 104 (Ευμολπιδών 41, Γκάζι, Αθήνα, πλησίον σταθμού μετρό «Κεραμεικός»)
Τιμές εισιτηρίων
Κανονικό: 12,00 ευρώ
Μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων και άνω των 65 ετών) 8,00 ευρώ
Ατέλειες: 5,00 ευρώ
Για κρατήσεις θέσεων-πληροφορίες
Τηλ. θεάτρου: 210 34 55 020
