Η ηθοποιός-σκηνοθέτις Δήμητρα Κατσανίκα, επεξεργάστηκε δραματουργικά και σκηνοθέτησε τον μονόλογο του Θανάση Τριαρίδη «HIV» ο οποίος αναφέρεται στο trafficking και τη μαζική διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών στην Ελλάδα το 2012.
Μαζί με την ηθοποιό Λίλα Παντελίδου, η οποία ερμηνεύει, μας παρουσιάζουν το συγκλονιστικό αυτό και τεράστιου κοινωνικού ενδιαφέροντος έργο, στη σκηνή του Θεάτρου 104 στο Γκάζι, από αυτή την Παρασκευή 17 Ιανουαρίου και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Εμείς συναντήσαμε τη Δήμητρα Κατσανίκα και μιλήσαμε μαζί της.
Περιγράψτε μας το έργο.
Το έργο αυτό είναι ο θεατρικός μονόλογος της Επίφανι Γκούντμαν, ενός μικρού κοριτσιού, που απήχθη από τη Νιγηρία, με σκοπό τη διακίνηση και σεξουαλική της εκμετάλλευση από τα κυκλώματα του trafficking στις πιάτσες της Ευρώπης. Τελευταίος σταθμός της υπήρξε η Αθήνα, όπου αυτοκτόνησε το 2013, δέκα μέρες μετά την προώθηση των προσωπικών της στοιχείων, καθώς και της φωτογραφίας της, στον τύπο για να ενημερωθούν οι πελάτες της πως έχει AIDS για «‘‘λόγους δημόσιας υγείας»’’. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να ειπωθεί ότι η Επίφανι Γκούντμαν είναι φανταστικό πρόσωπο. Η ιστορία της, όμως, είναι αληθινή. Αναφέρεται, συγκεκριμένα, στην υπόθεση της μαζικής διαπόμπευσης οροθετικών γυναικών στην Ελλάδα το 2012. Μάλιστα, η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2024 για την υπόθεση αυτή από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για παραβιάσεις του δικαιώματος σεβασμού της ιδιωτικής ζωής.
Πώς προέκυψε η επιλογή του συγκεκριμένου έργου;
Το συγκεκριμένο έργο δεν ήταν δική μου επιλογή, κατά κάποιο τρόπο με βρήκε… Ήμασταν συμμαθήτριες με την Λίλα, την ηθοποιό της παράστασης, στη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής, που στεγαζόταν τότε στο θέατρο Πορεία, όταν μου πρότεινε να αναλάβω τη σκηνοθεσία της παράστασης. Διάβασα το κείμενο και στη συνέχεια απευθυνθήκαμε στον συγγραφέα, τον Θανάση Τριαρίδη, και δάσκαλό μας στην ως άνω σχολή, για να ζητήσουμε τα δικαιώματα του έργου.
Πώς το προσεγγίσατε σκηνοθετικά;
Η σκηνοθετική μου προσέγγιση εξαρτάται κάθε φορά από το έργο που έχω μπροστά μου. Υπάρχει πάντα μια ιστορία που πρέπει να ειπωθεί και, φυσικά, το διακύβευμα του έργου. Αυτή είναι η αφετηρία μου. Για αυτό και διαβάζω το έργο πολλές φορές πριν ξεκινήσω το στήσιμο. Αυτό με οδηγεί με τη σειρά του στις εικόνες και τους ήχους της παράστασης. Η ανάγνωση, ωστόσο ενός έργου, δεν είναι αντικειμενική, αλλά υποκειμενική. Ο καθένας αντιλαμβάνεται μια ιστορία διαφορετικά, στην ουσία, την ερμηνεύει. Για αυτό και ανεβαίνουν για το ίδιο έργο τόσο διαφορετικές παραστάσεις.
Μιλήστε μας για τη συνεργασία σας με την πρωταγωνίστρια της παράστασης, Λίλα Παντελίδου.
Η συνεργασία μας υπήρξε ιδιαίτερη! Συνεργαστήκαμε και δουλέψαμε σε μεγάλο βαθμό μέσω zoom, καθώς ζούμε και εργαζόμαστε σε διαφορετικές πόλεις, εγώ στην Αθήνα και εκείνη στη Θεσσαλονίκη. «‘’Θέατρο zoom»’’, όπως το αποκαλούμε και στην παράσταση. «Ηθοποιός και σκηνοθέτης δεν βρίσκονται στον ίδιο χώρο, αλλά συναντιούνται στα πιο πιθανά και τα πιο απίθανα μέρη αρκεί να υπάρχει wifi, δεδομένα και οπτικές ίνες.» Αυτό είχε μια παραπάνω δυσκολία στο στήσιμο, αλλά προσαρμόσαμε αναλόγως τη διαδικασία των προβών. Το ίδιο έκαναν και οι υπόλοιποι συντελεστές, οι οποίοι, έπρεπε να δουλεύουν επίσης μέσω zoom και ήταν μοιρασμένοι μεταξύ Αθήνας- Θεσσαλονίκης.
Το «HIV» έχει H παράσταση έχει ανεβεί παρουσιαστεί ξανά στο παρελθόν από διάφορους θιάσους παρελθόν με άλλη διανομή και σκηνοθεσία. Τι διαφορετικό έχει η δική σας εκδοχή;
Το θεατρικό έργο «‘HIV» ’ έχει ανεβεί στο παρελθόν μόνο μία φορά, σε σκηνοθεσία της Έλενας Σωκράτους. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα την τύχη να δω τη συγκεκριμένη παράσταση για να συγκρίνω τις δύο εκδοχές, αλλά σίγουρα κάθε παράσταση είναι μοναδική και αυτό έχει να κάνει τόσο με τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που ανεβαίνει ένα έργο όσο και με τους συντελεστές της. Μια θεατρική παράσταση πρέπει πάντως, σε κάθε περίπτωση, να είναι σύγχρονη, ακόμα και αν αυτό αφορά τον Σαίξπηρ ή τον Τσέχωφ, υπό την έννοια ότι πρέπει να αφορά τους θεατές, και αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να φοράνε κοστούμια εποχής, αλλά ότι μέσω της σκηνοθεσίας τα θέματα που διαπραγματεύονται πρέπει να έχουν έναν συσχετισμό με το σήμερα.
Ταυτότητα της παράστασης
Βασισμένο στο κείμενο του Θανάση Τριαρίδη
Σκηνοθεσία-Δραματουργική Επεξεργασία: Δήμητρα Κατσανίκα
Ερμηνεύει η ηθοποιός Λίλα Παντελίδου
Σκηνογραφία-Ενδυματολογία: Αριάνα Νίκου
Επιμέλεια Κίνησης-Χορογραφία: Στάθης Τζουβάρας
Πρωτότυπη μουσική: Κώστας Πανταζής, Χρήστος Ταχτσίδης
Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Νατάσα Παππά
Επιμέλεια Αφίσας: Κώστας Πανταζής
Φωτογραφίες: Κική Μπόιτση, Καλλιρόη Μπελεβώνη
Θέατρο 104 [Ευμολπιδών 41, Αθήνα | Σταθμός Μετρό: Κεραμεικός]
Τηλ. για κρατήσεις θέσεων-πληροφορίες: 210 34 55 020
Παρασκευή 17/01/2025, 24/01/2025, 31/01/2025, 07/02/2025, 14/02/2025 στις 21:00
[Στις παραστάσεις της 17/01/2025, 31/01/2025, 07/02/2025 και 14/02/2025 θα ακολουθήσει συζήτηση του συγγραφέα Θανάση Τριαρίδη με το κοινό.]
Προπώληση εισιτηρίων: https://www.more.com/gr-el/tickets/theater/h-i-v/