[παρουσίαση: Παναγιώτης Χαλούλος]
Σκηνοθεσία: Tim Mielants
Η ταινία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στις 15 Φεβρουαρίου 2024 στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Αργυρή Άρκτος για την Emily Watson (Β΄Γυναικείου Ρόλου).
Θεματικό υπόβαθρο για το σενάριο (του Enda Walsh) είναι η τραγική, αληθινή, ιστορία των 30.000 κοριτσιών που πέθαναν στα «Πλυντήρια της Μαγδαληνής» ή «Πλυντήρια της Ντροπής» όπως έχουν χαρακτηριστεί, που διευθύνονταν από μοναχές Καθολικών μοναστηριών, λαμβάνοντας και κρατική επιχορήγηση – και όπου νεαρές γυναίκες – σκλάβοι δούλευαν ακατάπαυστα, όλες τις ημέρες της εβδομάδας, υπό απάνθρωπες συνθήκες, χωρίς να πληρώνονται. Στηρίζεται σε νουβέλα της Claire Keegan.
Ο ήρωας της ταινίας Μπιλ (Cillian Murphy) είναι ήσυχος οικογενειάρχης, με έξι κόρες, από τις οποίες οι μεγαλύτερες φοιτούν στο σχολείο του μοναστηριού της μικρής πόλης του στην Ιρλανδία, στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Ο Μπιλ εμπορεύεται κάρβουνο και μεταξύ άλλων που τροφοδοτεί με καύσιμη ύλη είναι το μοναστήρι. Εκεί σε μια επίσκεψή του θα συγκλονιστεί από τη διαπίστωση ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στη νεαρή Σάρα (Zara Devlin), που βρίσκεται σε απομόνωση, ξεπαγιασμένη και σε απόγνωση, ενώ συνειδητοποιεί πως δεν μπορεί να παρέμβει και να τη βοηθήσει, οι δε μοναχές και η ηγουμένη (Emily Watson) υποκρίνονται πως δεν έχουν σχέση με τον εγκλεισμό της. Αυτό θα τον κάνει να κλειστεί στον εαυτό του, να βρίσκεται σε διαρκή κατάθλιψη ο έτσι κι αλλιώς λιγομίλητος ήρωας της ταινίας (που ως αντιήρωας μάλλον λειτουργεί), δεν συμφωνεί με την άποψη της συζύγου του (Eileen Walsh): «Για να μπορέσεις να επιβιώσεις σε αυτή τη ζωή πρέπει να κάνεις ότι δεν βλέπεις κάποια πράγματα…». Υποφέρει για την υποκρισία μη αντέχοντας τις απαιτήσεις κομφορμισμού στα δεδομένα της συντηρητικής κοινωνίας και την ένοχη σιωπή που όλοι τηρούν. Η ανοχή γι’ αυτόν είναι ενοχή! Με αφορμή αυτά τα γεγονότα ξυπνούν μέσα του παιδικές άσχημες μνήμες, που του δημιούργησαν τον ευαίσθητο χαρακτήρα των χαμηλών τόνων. Στη χριστουγεννιάτικη γιορτή όλοι διασκεδάζουν ανέμελα, αυτός όχι!
Το επίμονο, μέχρι αγχωτικό, πλύσιμο της καρβουνόσκονης από τα χέρια του, όταν γυρίζει στο σπίτι του, δεν αποτελεί απλώς μια αναγκαία συνήθεια για την καθαριότητα, συμβολίζει την προσπάθεια να διώξει τους εφιάλτες της παιδικής του ζωής, το ανικανοποίητο των προσδοκιών του και τις απογοητεύσεις, τον αποχωρισμό της μητέρας με τον ξαφνικό θάνατό της και τη ζωή πλέον σε άλλο σπίτι, της κυρίας Wilson (Michelle Fairley) ως ορφανό φιλοξενούμενο..., να ξεπλύνει τη μαυρίλα της ζωής, που τη βλέπει και στο παρόν, στο μικρό αγόρι που τουρτουρίζει στο δρόμο ξυπόλητο και πεινασμένο μέσα στη χειμωνιάτικη νύχτα, στο αδύναμο αγόρι επίσης που το έστειλαν να κόψει λίγα ξύλα και τα κουβαλάει περπατώντας μια μεγάλη απόσταση μέχρι το χωριό, στη συνέχεια με την κοπέλα στην απομόνωση και την προσπάθεια συγκάλυψης από τις μοναχές (με δωροδοκία προς τον ίδιο και μια …σιωπηρή προειδοποίηση ότι θα χάσει το προνόμιο της εκπαίδευσης των κοριτσιών του, που σε λίγο θα φοιτήσουν στο σχολείο της μονής)...
Πόσο μπορεί να αντιδράσει μέσα σε αυτό το κλίμα μιας αδιάφορης κοινωνίας και με το δεδομένο χαρακτήρα του; Κάποιες φορές μένει αδύναμος παρατηρητής, και υποφέρει, κάποιες φορές κάνει ό,τι μπορεί, κάτι μικρό, όπως να δώσει λίγα κέρματα στο μικρό παιδί που κουβαλάει το σακούλι με τα ξύλα. Αυτός, με το βλέμμα το στοχαστικό και αθώο, σχεδόν παιδικό, ο αμίλητος, που όλα μέσα του τα κρύβει, αυτός που μικρά πράγματα μπορεί να κάνει, θα πάρει κάποια στιγμή μια τολμηρή απόφαση!...
Η σκηνοθετική ματιά του Tim Mielants θέλει ένα περιβάλλον ήπιων τόνων, ομιχλώδες και παγωμένο, όπως βεβαίως είναι μια χώρα σαν την Ιρλανδία, αλλά που σίγουρα υποδηλώνει τη γκρίζα ζωή του ήρωα και των ανθρώπων που η ύπαρξή τους και η προσωπικότητά τους είναι καταπιεσμένη και θαμμένη στις γκρίζες ζώνες της συντηρητικής και υποκριτικής κοινωνίας, που ετοιμάζεται να γιορτάσει τα Χριστούγεννα, τη γιορτή της αγάπης και της προσφοράς προς το συνάνθρωπο!...