της Σεβαστής Σημαντήρη. Καιρό τώρα μετράω αντίστροφα τις μέρες για την έναρξη του κινημ/φικού φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1-10/11.
Από το 2003 ανελλιπώς κάθε χρόνο ανηφορίζω στην συμπρωτεύουσα όπως βαυκαλίζονται να λένε οι ντόπιοι. Η πόλη αλλάζει ρυθμούς. Οι δρόμοι γεμίζουν κόσμο –έστω και λιγότεροι από παλιά- γύρω από το λιμάνι και την πλατεία Αριστοτέλους. Περίπτερα του φεστιβάλ στήνονται στην Αριστοτέλους και έξω από το λιμάνι. Στο Ολύμπιον η αίθουσα του ισογείου και στον 6ο η αίθουσα ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ. Στο λιμάνι οι δίδυμες αίθουσες αντικριστά ΤΖΟΝ ΚΑΣΣΑΒΕΤΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΡΝΕΣ, και ΦΡΙΝΤΑ ΛΙΑΠΠΑ, ΤΩΝΙΑ ΜΑΡΚΕΤΑΚΗ .
Από νωρίς ο καθείς τρέχει να κλείσει εισιτήρια, ενώ οι κουβέντες πάνε κι έρχονται περί των ταινιών. Μεγαλύτερη προσέλευση έχουν οι ταινίες με την παρουσία του σκηνοθέτη που μαζί με την παρουσία του κουβαλά και τον αέρα της πατρίδας του. Υπάρχει περίπτωση το κοινό να μην μπορεί να καταλάβει το πλήρες νόημα μιας ταινίας, όχι από έλλειψη νοημοσύνης του κοινού αλλά γιατί δεν έχει γνώση των καταστάσεων της χώρας. Μετά από την συζήτηση τα όρια διευρύνονται στους ανυποψίαστους θεατές, για τις όποιες απερίγραπτες καταστάσεις της χώρας παραγωγής τους. Είναι δύσκολο να καταλάβει κάποιος τη νοοτροπία ενός Ισραηλινού, ενός Αφγανού, ενός Χιλιανού. Η ταινία και η επαφή με τον σκηνοθέτη εξοβελίζει τις υπάρχουσες αποστάσεις, νοητικές και συναισθηματικές, και το τοπίο καθαρίζει. Αξιοσημείωτες είναι και οι παρουσιάσεις σκηνοθετών «αόρατοι» από τις ελληνικές αίθουσες με τόσο αξιόλογη παραγωγή. Μεταγλωττισμένες ταινίες, προσιτές στο κοινό, δύσκολα να τις βρεις και να τις απολαύσεις.
Όλες οι ηλικίες συντροφευμένες έχουν ένα κοινό ... να δούνε σινεμά. Γνωστά πρόσωπα από την εγγύτητα των προβολών χάνονται ένα χρόνο για να φανούν και να μιλήσουν σαν παλιοί γνώριμοι για σινεμά. Ο κουλουράς στην είσοδο, άφαντος, γράφει σε σημείωμα, αφήστε 50λεπτά το κουλούρι. Σαλέπι, μπουγάτσα, τσουρέκι, τσάι το βράδυ μετά τις προβολές... Τρέξιμο από την μια αίθουσα στην άλλη και τα "αγγελοπουλικά ηλιοβασιλέματα" στο λιμάνι βγαίνοντας από τις αίθουσες να αστραποβολούν χρώματα. Το καφενείο του φεστιβάλ ανοίγει, σημείο αναφοράς του φεστιβάλ. Από εκεί όλοι περνούν, να πιουν ένα καφέ, να πάρουν διαπίστευση, φυλλάδια, να παραστούν στις συνεντεύξεις, σε κάποια μουσική εκδήλωση, να χαζέψουν τις αφίσες κ το πωλητήριο με βιβλία, τσάντες , μπλουζάκια του φεστιβάλ. Τα μεσημέρια μαθητές με καθηγητές στις αίθουσες, το πρώτο βάφτισμα.. γεμάτες οι αίθουσες από νέους άνεργους κ φοιτητές με προνομιακό εισιτήριο.
Το μουσείο φωτογραφίας έχει την τιμητική του με εξαιρετικές εκθέσεις που λειτουργούν συμπληρωματικά. Ζωντανεύει το καφενείο του με θέα στους γερανούς του λιμανιού. Διαλέξεις, παράλληλες εκδηλώσεις στο Μέγαρο μουσικής, εκθέσεις στο μουσείο μοντέρνας τέχνης... Μια βόλτα στην παραλία για να ξεσκοτεινιάσει το μυαλό μέχρι την επόμενη προβολή. Ή μια ανάσα στο προαύλιο, στο λιμάνι διαμορφωμένο με ελιές και ξαπλώστρες, αγνάντι στο Λευκό Πύργο.
Σπουδή στο πρόγραμμα, διαβάζονται όλες οι περιλήψεις και εντοπίζονται οι καλλίτερες ταινίες, δύσκολη η επιλογή ταινιών, παζλ η χρονοθέτηση τους. Ουρές στα ταμεία και στις προβολές. Η στήριξη του φεστιβάλ από την παρουσία των εθελοντών. Η σκοτεινή αίθουσα, ο κόσμος καθισμένος και στα σκαλιά, το σήμα του φεστιβάλ, το καλωσόρισμα, το χειροκρότημα επιβράβευσης μετά το τέλος της ταινίας. Τα πηγαδάκια έξω από τις αίθουσες, η ανταλλαγή απόψεων. Η αναβάθμιση του φεστιβάλ και με τα ψηφιακά εισιτήρια. Η ανάγνωση των καθημερινών ενημερωτικών φυλλαδίων για τις ταινίες, τις επισκέψεις ξένων δημιουργών, τις συνεντεύξεις.. Μια επαναλαμβανόμενη ετήσια γλυκιά ρουτίνα...
Οι περισσότεροι δημιουργοί νέοι άνθρωποι, ένα φεστιβάλ φτιαγμένο για νέους που προβάλλουν τη δουλειά τους, επικοινωνούν με το κοινό. Απαντούν στο ερώτημα στο πώς τα κατάφεραν οικονομικά χαμογελώντας... όταν θέλεις, μπορείς. Αυτοχεδιασμοί, πειραματισμοί, συνεργασίες και πολύ συναίσθημα. Παλιά έβλεπα μια ταινία την ημέρα, γιατί μπορούσα να δω ταινίες και κατά τη διάρκεια της χρονιάς, τώρα φτάνω και τις τέσσερις. Πονά το σώμα μου, ξεχνάω να φάω. Κι όμως είναι τόση η ανάγκη του σινεμά, το μόνο παράθυρο στον κόσμο. Κι όλο το χειμώνα στέρηση, στην επαρχία έκλεισαν οι αίθουσες. Έμμεσα αναγνωρίζονται καταστάσεις, πολιτικές, κοινωνικές συμπεριφορές και η διαπίστωση ότι τίποτα δεν είναι τόσο μακριά μας. Εικόνες από χιλιόμετρα έρχονται να σπάσουν την πεποίθηση ότι όλοι είναι σαν κι εμάς, όλοι σκέφτονται και ζουν σαν κι εμάς. Κι όμως δεν είναι έτσι, υπάρχει κι άλλος κόσμος για τον οποίο δεν έχουμε καμιά πληροφόρηση. Τι έγινε στη Σερβία; Τι έγινε στο Ιράκ; Τι συνέβη στη Χιλή του Αλλιέντε; Πώς διαχειρίζονται το νερό στη Χιλή; Πώς είναι η ζωή μιας γυναίκας στην Ινδία; Γιατί νιώθει μια γυναίκα στο Αφγανιστάν πιο ελεύθερη στη φυλακή; Τι σημαίνει ν μπαίνει μια ιδέα πάνω από τις ανθρώπινες σχέσεις; Μουσικές στην πόλη; Ταινίες που γράφτηκαν και σηματοδότησαν τη σκέψη και το συναίσθημα.
Κι όλο κοιτώ το ημερολόγιο, να περάσουν οι μέρες, για να βρεθώ σε αυτή τη γιορτή που οι άνθρωποι ενώνονται, για να νιώσουν και να γίνουν καλλίτεροι.
της Σεβαστής Σημαντήρη 30/10/2013
