Σκηνοθεσία: Mohammad Rasoulof (2024)
[παρουσίαση: Παναγιώτης Χαλούλος]
«Ένα αγόρι 20 χρόνων. Δεν έχει σημασία πόσο δυνατός είσαι, πόσο αλάνθαστη είναι η πίστη σου, οι θανατικές ποινές είναι συντριπτικές!...» ομολογεί ο νέος ανακριτής Ιμάν, που πρόσφατα πήρε προαγωγή στη θέση αυτή στο επαναστατικό δικαστήριο της Τεχεράνης. Η προαγωγή του συνέπεσε με τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν στην Τεχεράνη για τη δολοφονία της Μαχσά Αμινί, της νέας γυναίκας που αρνήθηκε να σκεπάσει τα μαλλιά της με το χιτζάμπ (μαντήλα, κάλυμμα κεφαλής), συνελήφθη για απρεπή ενδυμασία και τιμωρήθηκε μέχρι θανάτου!
Είναι ένας ευσυνείδητος δικαστικός, αλλά αντιλαμβάνεται ότι, για να παραμείνει στη θέση του με τον καλό μισθό πλέον και καλύτερες συνθήκες για την οικογένειά του, άνετο μεγαλύτερο σπίτι, πρέπει να υπακούει σε εντολές ανωτέρων του και να συνυπογράφει, χωρίς μάλιστα να εξετάζει τις δικογραφίες, αποφάσεις για καταδίκες, πολλές από τις οποίες είναι «εις θάνατον»!... «Έχω λίγα λεπτά, για να πάρω μια απόφαση! 100, 200, 300 περιπτώσεις τη μέρα!...» ομολογεί με απόγνωση στη σύζυγό του, η οποία είναι πλήρως υποταγμένη στο θεοκρατικό καθεστώς και πιστεύει στο σύζυγό της, τον λατρεύει και είναι ευχαριστημένη με την προαγωγή του, ενώ χαρακτηρίζει «αλήτες και τσουλάκια» όσους διαμαρτύρονται στις διαδηλώσεις.
Ο ανακριτής συμμερίζεται το καθεστώς της χώρας, θα συγκρουστεί μάλιστα με τις κόρες του, αφού, η μεγαλύτερη κυρίως, που τολμά, υπερασπίζεται την επανάσταση της νεολαίας, ενώ μάλιστα μια φίλη της, συμμαθήτρια στο Κολλέγιο, τραυματίστηκε στις διαδηλώσεις, συνελήφθη και αγνοείται η τύχη της!
Τα πράγματα δυσκολεύουν για τον Ιμάν, όταν αντιλαμβάνεται πως έχει χάσει το πιστόλι, που του παρείχε η υπηρεσία του για την προσωπική του ασφάλεια. Ο Ιμάν (το όνομά του σημαίνει: πίστη) φοβάται πως θα θεωρηθεί ανίκανος και αναξιόπιστος αν μάθουν στην υπηρεσία το γεγονός και ποτέ δεν θα καταλάβει την επίζηλη θέση του δικαστή, που επιδιώκει με το ήθος και τις ικανότητές του! Οι σχέσεις με τις κόρες του θα διασαλευτούν, καθώς υποψιάζεται ότι ευθύνονται, ενώ κινδυνεύει και από τους αντιπάλους του καθεστώτος για τις καταδίκες που έχει υπογράψει.
Οι κόρες του καταλαβαίνουν τα μηνύματα της εξεγερμένης κοινωνίας και κάνουν τις κατάλληλες ερωτήσεις στους γονείς τους αμφισβητώντας την υποτιθέμενη αλήθεια των ειδήσεων της τηλεόρασης. Η βία, που κυριαρχεί στο δρόμο εναντίον των διαδηλωτών, θα μεταφερθεί και εντός της οικογένειας. Ο φόβος και η ανασφάλειά του Ιμάν θα τον φέρουν σε αψυχολόγητες συμπεριφορές και πρακτικές, που δεν έχει άλλη φορά μετέλθει μέχρι ένα απρόβλεπτο τέλος.
Η ταινία έλαβε ειδικό βραβείο επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών.
Η ταινία είναι πολιτικό θρίλερ και ο τίτλος της ταινίας «Ο Σπόρος της Ιερής Συκιάς» είναι συμβολικός. Σε συνέντευξή του ο σκηνοθέτης αναφέρει σχετικά: «Ο βασικός λόγος για τον οποίο μου ήρθε αυτός ο τίτλος ήταν πραγματικά κατά τη διάρκεια της διαδικασίας συγγραφής, όταν άρχισα να έχω αυτή τη γοητεία με τον κύκλο ζωής της ιερής συκιάς. Βρήκα ενδιαφέροντες τους παραλληλισμούς ανάμεσα στην ιστορία μου και στον τρόπο που αυτό το δέντρο ξεκινά τη ζωή του. Στη συνέχεια, το υπόλοιπο της σχέσης ανάμεσα σε αυτό το δέντρο, αυτόν τον καρπό και την ιστορία μου, το αφήνω στον θεατή».
Για τη συμμετοχή του στη δημιουργία ταινιών και ντοκιμαντέρ, στα οποία το δικαστήριο απέδωσε «πρόθεση διάπραξης εγκλήματος κατά της ασφάλειας της χώρας», ο σκηνοθέτης Μοχαμάντ Ρασούλοφ καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια φυλάκιση, μαστίγωμα και δήμευση της περιουσίας του. Κατάφερε να δραπετεύσει στην Ευρώπη και ολοκλήρωσε την ταινία εξ αποστάσεως με τους συνεργάτες του. Ο Ρασούλοφ κατηγορείται ότι τη γύρισε χωρίς να λάβει την κατάλληλη άδεια από τις αρχές, ενώ οι ηθοποιοί δεν εφάρμοζαν σωστά το χιτζάμπ. Οι ηθοποιοί κλήθηκαν για ανάκριση και τους απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα.
Το Δεκέμβριο 2024 το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν, μετά από το κύμα αντιδράσεων εντός και εκτός της χώρας για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διέκοψε την εφαρμογή του αμφιλεγόμενου «νόμου χιτζάμπ και αγνότητας», δηλώνοντας την πρόθεση να επανεκτιμηθούν τα σχετικά με τη χρήση της μαντίλας. Πρόσφατα, ωστόσο, ο Χαμενεΐ δήλωσε ότι οι γυναίκες που φορούν μαντήλα όχι με τον σωστό τρόπο δεν πρέπει να θεωρούνται αντίπαλοι της θρησκείας και της ισλαμικής επανάστασης.
